Sąd I instancji w Geldrii (Holandia) orzekł, że przetwarzanie danych osobowych w postaci zdjęć nieletnich dzieci Powódki przez ich babcię jest niezgodne z prawem i powinno opierać się na zgodzie. Sąd uznał, że nie można jednoznacznie stwierdzić czy publikacja zdjęć w social mediach realizuje wyjątek „prywatnego użytku” wyłączający stosowanie RODO.
Stan faktyczny
Sprawa prowadzona przed holenderskim sądem dotyczyła sporu o usunięcie zdjęć dzieci Powódki opublikowanych na portalach społecznościowych przez ich babcię (Pozwana). Zdjęcia zostały upublicznione bez zgody Powódki, mimo że holenderskie prawo wymaga uzyskania zgody na publikację od opiekuna prawnego dziecka. W postępowaniu sądowym Pozwana przyznała, że w przeszłości publikowała zdjęcia wnucząt w social mediach, zostały one jednak usunięte. Pozwana zachowała jednak fotografię jednego z dzieci, z którym łączy ją szczególna więź emocjonalna. Ponadto w toku procesu okazało się, że Pozwana opublikowała również zdjęcie, na którym została sfotografowana wraz z Powódką, na co nie uzyskała jej zgody.
Sąd uznał, że warunkiem legalnej publikacji zdjęć na portalach społecznościowych było uzyskanie zgody Powódki. Z tego względu nakazał Pozwanej usunąć opublikowane fotografie pod groźbą zapłaty kary grzywny za każdy dzień zwłoki w wykonaniu tego obowiązku.
Czy publikacja zdjęć w mediach społecznościowych jest aktywnością o charakterze osobistym?
Omawiany wyrok może odegrać pewne znaczenie w stosowaniu prawa w naszym kraju, gdyż sąd powołał się na art. 2 ust. 2 lit c RODO. Zgodnie z tym przepisem, RODO nie znajduje zastosowania gdy dane osobowe przetwarza osoba fizyczna w ramach czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze. Z tego względu dozwolone jest np. prowadzenie monitoringu prywatnej posesji czy utrzymywanie prywatnych książek adresowych. RODO w takich przypadkach nie stosuje się.
Za użytek prywatny uznawano dotychczas prowadzenie kont w mediach społecznościowych. W omawianym orzeczeniu Sąd stwierdził jednak, że nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie czy publikowanie zdjęć w social mediach to działalność o charakterze prywatnym lub domowym. Po pierwsze nie w każdym wypadku możliwe jest ustalenie stosowanych zabezpieczeń konta (tak było w omawianej sprawie). Ponadto istnieje zagrożenie, że opublikowane zdjęcia będą dostępne za pośrednictwem wyszukiwarek np. Google. Nie można także wykluczyć, że opublikowane zdjęcia trafią w ręce osób trzecich. Z powyższych względów, według holenderskiego sądu, uzasadnione jest stosowanie RODO w takich przypadkach.
Komentarz:Jak legalnie publikować zdjęcia?
Grupa Robocza Art. 29 w opinii na temat portali społecznościowych uznała, że przetwarzanie danych osobowych w ramach takich portali zasadniczo mieści się w ramach czynności o charakterze czysto osobistym, chyba że dostęp do tych danych maja inne osoby niż wybrane przez użytkownika. Omawiany wyrok wydaje się zaostrzać tę regułę.
Mimo że orzeczenie holenderskiego sądu nie ma bezpośredniego zastosowania na terenie Polski, jednak może służyć jako precedens w przypadku rozpoznawania podobnych spraw przez sądy krajowe. Jak w związku z tym publikować zdjęcia by obyło się bez problemów? – Warto pytać sfotografowane osoby o zgodę na publikację. To nic nie kosztuje, a może zaoszczędzić wiele nerwów i stresu.
