podatki Archives - IP Procesowo

dobra osobiste nieuczciwa konkurencja ochrona danych osobowych podatki prawo autorskie tajemnica przedsiębiorstwa własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Zabezpieczenie środka dowodowego (nowelizacja KPC)

15 lipca 2020

Nowy środek procesowy

Przepisy dotyczące postępowania w sprawach własności intelektualnej wprowadziły nowy środek procesowy, określony jako „zabezpieczenie środków dowodowych”. Celem nowego środka dowodowego jest zapewnienie przyszłemu (lub aktualnemu) powodowi możliwości uzyskania informacji o faktach dotyczących naruszeń jego praw oraz pozyskanie, na potrzeby trwającego lub przyszłego postępowania, materialnego substratu, za pomocą którego prowadzony będzie dowód. Co istotne, omawiany środek procesowy może zostać zastosowany nie tylko w stosunku do przyszłego (lub aktualnego) pozwanego, ale także wobec osoby trzeciej, w której władaniu znajduje się środek dowodowy lub która może umożliwić jego zabezpieczenie.

Wymagania formalne wniosku

Wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego można złożyć zarówno przed wszczęciem procesu, jak i w jego trakcie, jednak nie później niż przed zamknięciem rozprawy w pierwszej instancji. Poza wymaganiami przewidzianymi dla pism procesowych, taki wniosek powinien zawierać określenie środka dowodowego i sposobu jego zabezpieczenia, uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek oraz zwięzłe przedstawienie przedmiotu sprawy, jeśli wniosek jest składany przed złożeniem pozwu. Ponadto, należy uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia. Sąd powinien rozpoznać taki wniosek bezzwłocznie, jednak nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu.

Treść postanowienia

Uwzględniając wniosek, w postanowieniu sąd orzeka taki sposób zabezpieczenia środka dowodowego, jaki uzna za odpowiedni mając na uwadze okoliczności danej sprawy. Przykładowo, sąd może orzec odebranie towarów, materiałów, narzędzi użytych do produkcji lub dystrybucji, dokumentów, sporządzenie szczegółowego opisu tych przedmiotów połączone, w razie konieczności, z pobraniem ich próbek.

Sposób doręczenia postanowienia

Wydane postanowienie sąd doręcza jedynie uprawnionemu. Obowiązanemu oraz pozwanemu ma być ono doręczane przez podmiot wykonujący postanowienie równocześnie z przystąpieniem do jego wykonania. Na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji, które powinno zostać rozpoznane bezzwłocznie, jednak nie później niż w terminie miesiąca od dnia jego wpływu.

Ochrona Obowiązanego

Ustawodawca przewidział kilka rozwiązań chroniących przyszłego (lub aktualnego) pozwanego, na wypadek gdyby omawiany środek procesowy miał być wykorzystywany w innych celach niż przewidziane w ustawie – przykładowo w celu pozyskania informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. Do takich rozwiązań można zaliczyć następujące regulacje:

Przyszły (lub aktualny) powód uzyskuje dostęp do środka dowodowego dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego;
Wydając postanowienie, sąd może określić zakres wglądu przyszłego (lub aktualnego) powoda oraz szczegółowe zasady korzystania i zapoznawania się z nim. Sąd może ograniczyć lub wyłączyć kopiowanie środka dowodowego lub jego utrwalanie w inny sposób;
Komornik odbiera przedmioty oraz sporządza protokół bez udziału przyszłego (lub aktualnego) powoda. Odebrane przedmioty Komornik składa w sądzie. Nie podlegają one włączeniu do akt do dnia uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego;
W przypadku upadku zabezpieczenia środka dowodowego, przyszły (lub aktualny) pozwany odbiera zabezpieczone środki z sądu, a przyszły (lub aktualny) powód nie uzyskuje do nich dostępu.

Uzasadnienie dla wprowadzenia nowego środka procesowego

Uzasadniając wprowadzenie nowego środka procesowego ustawodawca wskazał przede wszystkim na ograniczone możliwości przyszłego (lub aktualnego) powoda w obszarze ustalenia faktów dotyczących np. rozmiaru bezprawnej eksploatacji chronionego dobra. Najczęściej bowiem dowody naruszenia znajdują się w posiadaniu pozwanego. Omawiana instytucja ma mieć szczególne znaczenie przy przygotowywaniu podstawy faktycznej powództw o zasądzenie odszkodowań lub o wydanie korzyści.

***

Zapraszamy do zapoznania się z wcześniejszym wpisami dotyczącym nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy w sprawach własności intelektualnej: 1. Sprawa z zakresu własności intelektualnej 2. Powołanie wyspecjalizowanych sądów 3. Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP.

0 Komentarzy

podatki znaki towarowe

Opłaty za znak towarowy jako koszt uzyskania przychodu

6 sierpnia 2019

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25.01.2019 r., podmiot korzystający ze znaku towarowego, który przekłada się na uzyskanie przez nią przewagi konkurencyjnej, a w efekcie na wzrost jej zysków, ma prawo ująć poniesione z tego tytułu opłaty jako koszt uzyskania przychodu.

W przedmiotowej sprawie spółka X zawarła umowę licencyjną ze szwedzką spółką Z. Na mocy umowy X została uprawniona do korzystania z modelu biznesowego Z. Możliwość korzystania z modelu biznesowego obejmowała także wykorzystywanie wartości intelektualnych wchodzących w skład modelu biznesowego, w tym znaku towarowego.

Korzystanie z modelu biznesowego przełożyło się na zyski osiągane przez X. Z drugiej strony X ponosiła koszty związane z opłatą za możliwość korzystania z modelu biznesowego Z. Spółka X zawnioskowała więc o uznanie opłat za korzystanie z modelu biznesowego za koszt uzyskania przychodu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przychylił się do argumentacji spółki X. Tym samym Dyrektor KIS uznał, że opłata za korzystanie z modelu biznesowego będzie stanowiła w przedmiotowej sprawie koszt uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 15 ustawy o CIT: „kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów”.

Wykorzystywanie modelu biznesowego na potrzeby prowadzonej przez X działalności gospodarczej zdecydowanie miało przełożenie na zyski osiągane przez spółkę X. Nie było także wątpliwości co do związku między opłatami ponoszonymi z tytułu korzystania z modelu biznesowego a działalnością spółki. Zgodnie z linią orzeczniczą „możliwe jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów zarówno wydatków, które bezpośrednio można powiązać z przychodem, jak i wydatków, które można powiązać z przychodem pośrednio, nawet jeżeli przychód z przyczyn obiektywnych nie został osiągnięty”.[1]

[1] Witold Modzelewski (red.), Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyd. 14, Warszawa 2019

0 Komentarzy

dobra niematerialne podatki

Goodwill do opodatkowania

21 listopada 2018

W wyroku z dnia 14.11.2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że goodwill, czyli dodatnia wartość firmy, która wchodzi w skład umowy sprzedaży całości przedsiębiorstwa, jako niematerialne aktywo, powinna podlegać opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Stan faktyczny

Spółka M. Sp. z o.o. („dalej jako: „Spółka”) wystąpiła do Naczelnika Urzędu Celnego o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych, naliczonej przez notariusza przy umowie sprzedaży przedsiębiorstwa. Spółka podnosiła, że wartość firmy (goodwill) nie stanowi przedmiotu obrotu, wobec czego nie może być objęte PCC. Wobec tego Spółka wniosła o zwrot nadpłaconego podatku. Zdaniem Spółki, został on pobrany od wartości goodwill nienależnie na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej jako: „UPCC”).

Strona w piśmie do Naczelnika Urzędu Celnego wskazywała, że notariusz błędnie naliczył PCC od wartości firmy (goodwill) na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1b UPCC, zgodnie z którym: Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży: (…) innych praw majątkowych – 1%;(…)

Strona tłumaczyła, ze w przyjętej dla potrzeb transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa uwzględniono wartość, która nie stanowi rzeczy czy prawa majątkowego. Spółka argumentowała, że goodwill nie może istnieć i być przedmiotem obrotu gospodarczego w oderwaniu od przedsiębiorstwa czy też jego zorganizowanej części. W związku z tym strona wskazywała, że goodwill nie było przedmiotem sprzedaży przedsiębiorstwa, co jest warunkiem koniecznym dla wywodzenia konsekwencji na gruncie UPCC.

Postępowanie przed organami podatkowymi

Naczelnik Urzędu Celnego wydał decyzję odmowną co do stwierdzenia nadpłaty przez Spółkę podatku, wskazując, że podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 UPCC). Ponadto organ podkreślił, że „dodatnia wartość firmy (goodwill) występuje wówczas gdy nabywca przedsiębiorstwa jest skłonny zapłacić za nie więcej niż wartość rynkowa składników majątkowych wchodzących w jego skład. Ze specyfiki goodwill wynika, że na podstawie umowy sprzedaży staje się on wymierną wartością. (…) Jest więc prawem akcesoryjnym, które nabiera szczególnego znaczenia w momencie sprzedaży przedsiębiorstwa”. Organ podkreślił, że ujawniona w umowie sprzedaży wartość firmy (goodwill) jest prawem o charakterze majątkowym, które zostaje przeniesione na Spółkę wraz z przedsiębiorstwem. W związku z tym – jako prawo majątkowe – podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i nie ma podstaw do zwrotu tej części podatku, pobranej przez notariusza.

Jak wskazał Naczelnik Urzędu Skarbowego, podstawę do opodatkowania goodwill stanowi art. 6 ust. 1 pkt. 1 UPCC. Zgodnie z jego dyspozycją: Podstawę opodatkowania stanowi: (…) przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Od decyzji Naczelnika Urzędu Celnego Spółka wniosła odwołanie. Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, podtrzymując argumentację przedstawioną przez organ niższej instancji. Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił, że to określiły w umowie sprzedaży przedsiębiorstwa cenę za goodwill. Strony wskazały w niej ponadto, że jest ona równa wartości rynkowej i wynika z raportu wyceny przedsiębiorstwa sporządzonej przez biegłego rzeczoznawcę. Zatem argumenty Spółki o tym, że wartość goodwill powstaje z momentem nabycia przedsiębiorstwa są chybione. W związku z tym notariusz – jako płatnik – prawidłowo obliczył podatek od wartości firmy jako od prawa majątkowego.

Postępowanie sądowoadministracyjne

Sprawa na skutek skargi Spółki trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który przyznał rację organom podatkowym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (dalej jako: „WSA”) w wyroku z dnia 07.07.2016 r. (sygn. III SA/Po 352/16) wskazał, że choć w UPCC nie ma legalnej definicji pojęcia prawa majątkowego, to orzecznictwo sądów administracyjnych opowiedziało się już kilkukrotnie za przyjęciem goodwill do tej kategorii praw[1]. Podkreślono, że ze specyfiki wartości firmy (goodwill) wynika, iż na podstawie umowy sprzedaży staje się ona wymierną wartością. WSA, opierając się na ukształtowanej już linii orzeczniczej, stwierdził, że o zaliczeniu danego prawa do praw majątkowych w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) UPCC decydują dwie przesłanki: po pierwsze – czy dane prawo może być przedmiotem obrotu, a zatem czy jest zbywalne, po drugie zaś – czy posiada ono dającą się określić wartość majątkową”[2].

W związku z powyższym WSA uznał, że skoro strony uwzględniły w umowie sprzedaży przedsiębiorstwa również jego goodwill oraz ustaliły wartość tego prawa (uwzględniając je w cenie sprzedaży), to goodwill – jako prawo majątkowe – podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Naczelny Sąd Administracyjny (dalej jako: „NSA”) oddalił skargę kasacyjną Spółki. NSA potwierdził, że goodwill jest prawem majątkowym o charakterze akcesoryjnym. Goodwill ma więc wpływ na wartość sprzedawanego przedsiębiorstwa i stanowi część potencjału zarobkowego firmy. Dlatego też renoma przedsiębiorstwa stanowi wartość majątkową, podlegającą opodatkowaniu na gruncie UPCC.

Komentarz autora

Należy zgodzić się z zaprezentowanym stanowiskiem organów podatkowych oraz sądów administracyjnych. Wartość firmy (goodwill) jest – jako prawo majątkowe – składnikiem przedsiębiorstwa, a korzystanie z tego prawa posiada czynnik ekonomiczny. Dlatego też wartość firmy – jako składnik przedsiębiorstwa uwzględniany w bilansach i sprawozdaniach finansowych – powinien być uwzględniany przy określaniu wartości rzeczy i praw majątkowych stanowiących składniki przedsiębiorstwa. Tym samym przy umowie sprzedaży przedsiębiorstwa, goodwill powinien podlegać opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych.

Przypisy:

[1] M.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 25 października 2004 r. (sygn. akt III SA/Wa 2251/03) oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 16 września 2015 r. (sygn. akt I SA/Wr 1192/15

[2] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2006 r., sygn. akt II FSK 839/05.

1 Komentarz