Przeglądana kategoria

własność przemysłowa

dobra osobiste nieuczciwa konkurencja nowe technologie ochrona danych osobowych patenty prawo autorskie prawo IT tajemnica przedsiębiorstwa własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Powództwa szczególne (nowelizacja KPC)

5 sierpnia 2020

W dziale regulującym postępowania w sprawach własności intelektualnej wprowadzono dwa rodzaje powództw szczególnych – powództwo wzajemne oraz powództwo o ustalenie, że podjęte czynności nie naruszają określonego patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji.

A. Powództwo wzajemne

Powództwo wzajemne nie jest instytucją nową – możliwość wytoczenia takiego powództwa przewiduje art. 204 kodeksu postępowania cywilnego. Regulacje tam zawarte znajdą odpowiednie zastosowanie do powództw wzajemnych w sprawach własności intelektualnej.

W jakich sprawach można złożyć powództwo wzajemne?

Powództwo wzajemne jest dopuszczalne w sprawach o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, jeśli obejmuje żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy lub obejmuje żądanie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

Wymogi formalne pozwu wzajemnego

Pozew wzajemny powinien spełniać wymogi przewidziane w art. 187 kodeksu postępowania cywilnego, a ponadto zawierać numer wpisu we właściwym rejestrze związanym z danym prawem ochronnym lub prawem z rejestracji. Do pozwu należy dołączyć wyciąg z właściwego rejestru znaków towarowych lub wzorów przemysłowych, chyba że taki dokument został dołączony do pozwu głównego. W pozwie wzajemnym należy również wskazać podstawę prawną unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa. Co istotne, sąd jest związany wskazaną podstawą prawną.

Informacje od Prezesa Urzędu Patentowego RP

Po otrzymaniu pozwu wzajemnego, sąd zwraca się do Prezesa Urzędu Patentowego RP z żądaniem udzielenia informacji, czy przed Urzędem toczy się już sprawa o unieważnienie lub stwierdzenie wygaśnięcia danego prawa. Jeśli taka sprawa toczy się już przed Urzędem Patentowym RP, sąd zawiesza postępowanie do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy przez Urząd. Sąd z urzędu zawiesza postępowanie również, gdy toczy się inne postępowanie cywilne obejmujące żądanie, którego dotyczy wytaczane powództwo.

Wpis w rejestrze Urzędu Patentowego RP

Sąd niezwłocznie przesyła Urzędowi Patentowemu RP odpis prawomocnego wyroku unieważniającego lub stwierdzającego wygaśnięcie prawa w celu dokonania wpisu do właściwego rejestru. Taki wyrok jest skuteczny również wobec osób trzecich.

Uzasadnienie wprowadzenia regulacji

Regulacje dotyczące powództwa wzajemnego zostały oparte na rozwiązaniach przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej. Uzasadniając wprowadzenie analogicznych rozwiązań do krajowego postępowania w sprawach własności intelektualnej, ustawodawca miał na uwadze zachowanie spójności przepisów unijnych z krajowym systemem prawnym.

B. Powództwo o ustalenie

Powództwo o ustalenie również nie jest instytucją nową. Regulacje znajdujące się w art. 189 kodeksu postępowania cywilnego znajdują odpowiednie zastosowanie do postępowań z zakresu własności intelektualnej. Na podstawie tych przepisów powód może wystąpić z żądaniem ustalenia, że podjęte lub zamierzone przez niego czynności nie stanowią naruszenia patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji.

Kiedy powód ma interes prawny do wystąpienia z powództwem o ustalenie?

Ustawa precyzuje, że interes prawny w wystąpieniu z powództwem o ustalenie istnieje, gdy pozwany uznał za naruszenie patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji czynności, których dotyczy powództwo lub gdy nie potwierdził w należycie wyznaczonym przez powoda terminie, że czynności, których dotyczy powództwo, nie stanowią naruszenia patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji.

Kiedy termin został należycie wyznaczony?

Uznaje się, że termin został należycie wyznaczony, jeżeli:

  1. jego wyznaczenie nastąpiło w formie pisemnej;
  2. nie był krótszy niż dwa miesiące od dnia doręczenia uprawnionemu pisma;
  3. w treści pisma powód dokładnie oznaczył czynności, które zamierza podjąć i które mogą stanowić naruszenie patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji, wskazując, w jakim zakresie może nastąpić naruszenie, i wezwał uprawnionego do wyraźnego potwierdzenia, że nie stanowią one naruszenia.

Uzasadnienie wprowadzenia regulacji

Wskazane rozwiązanie ma zapobiec ponoszeniu częstokroć wysokich kosztów poprzedzających proces inwestycyjny, które mogą okazać się na późniejszym etapie bezużyteczne w sytuacji, gdy dana działalność naruszałaby określony patent, dodatkowe prawo ochronne, prawo ochronne lub prawa z rejestracji.

Zapraszamy do zapoznania się również z wcześniejszymi wpisami dotyczącymi nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy o sprawach własności intelektualnej: 1) Sprawa z zakresu własności intelektualnej; 2) Powołanie wyspecjalizowanych sądów; 3) Zabezpieczenie środka dowodowego; 4) Wezwanie do udzielenia informacji; 5) Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego; 5) Obowiązkowe zastępsto procesowe w sprawach IP.

0 Komentarzy
dobra osobiste nieuczciwa konkurencja prawo autorskie tajemnica przedsiębiorstwa własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Wezwanie do udzielenia informacji (nowelizacja KPC)

29 lipca 2020
Prawo własności przemysłowej

Wezwanie do udzielenia informacji nie jest nową instytucją – regulacje dotyczące tego środka zostały zawarte m. in. w art. 80 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz w art. 2861 ustawy prawo własności przemysłowej. Uzasadniając umieszczenie tego środka w kodeksie postępowania cywilnego, ustawodawca powołał się przede wszystkim na konieczność stworzenia jednolitej regulacji obejmującej przepisy dotyczące wezwania do udzielenia informacji w stosunku do wszystkich praw własności intelektualnej.  Wezwanie do udzielenia informacji może zostać skierowane nie tylko do naruszyciela, ale również do osób trzecich, o ile uprawniony wykaże, że faktycznie prowadzą działalność gospodarczą związaną z naruszeniem danego prawa własności intelektualnej.

Katalog informacji

Zgodnie z art. 479115 § 1 k.p.c. wezwanie do udzielenia informacji może dotyczyć:

  1. informacji o firmie, miejscu zamieszkania lub siedzibie i adresie producentów, wytwórców, dystrybutorów, dostawców oraz innych poprzednich posiadaczy, od których lub na rzecz których nastąpiło nabycie lub zbycie towarów, korzystanie z usług lub ich świadczenie, jak również przewidywanych hurtowników i detalistów tych towarów lub usług;
  2. informacji o ilości wyprodukowanych, wytworzonych, wysłanych, otrzymanych lub zamówionych towarów lub świadczonych usług, jak również cenach otrzymanych w zamian za towary lub usługi.

Nie jest to jednak katalog zamknięty. W szczególnie uzasadnionych okolicznościach można wystąpić z wnioskiem o wyjawienie innych informacji, które są niezbędne do wykazania wysokości roszczenia.

Wymagania formalne wniosku

Wniosek o udzielenie informacji można złożyć zarówno przed wszczęciem procesu, jak i w jego trakcie, jednak nie później niż przed zamknięciem rozprawy w pierwszej instancji. Poza wymaganiami przewidzianymi dla pism procesowych, wniosek powinien zawierać wykazanie w sposób wiarygodny okoliczności wskazujących na naruszenie prawa własności intelektualnej, określenie informacji, które są przedmiotem wezwania, określenie obowiązanego, wskazanie okoliczności, z których może wynikać, że dysponuje on informacjami objętymi wnioskiem oraz wykazanie, że informacje są konieczne do określenia źródła lub zakresu naruszenia prawa.

Rozpoznanie wniosku

Obowiązany będzie miał możliwość ustosunkowania się do wniosku o udzielenie informacji przed wydaniem postanowienia. Przed wyznaczeniem posiedzenia przewodniczący zarządzi doręczenie obowiązanemu odpisu wniosku wraz ze zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie. Jednocześnie sąd pouczy pozwanego o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa oraz prawie do odmowy udzielenia informacji.

Treść postanowienia

Uwzględniając wniosek, sąd wydaje postanowienie w którym określa termin udzielenia informacji, ich rodzaj i zakres, a także zasady zapoznania się z nimi przez uprawnionego. Jeśli obowiązany powołuje się na tajemnicę przedsiębiorstwa, sąd może określić szczególne zasady korzystania i zapoznawania się z udzielonymi informacjami oraz może wprowadzić dodatkowe ograniczenia.

Wykonanie postanowienia

Postanowienie sądu nakazujące udzielenia informacji podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Obowiązek udzielenia informacji podlega wykonaniu w formie pisemnej albo postaci elektronicznej. Co istotne, informacje są udzielane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Sankcje dla uprawnionego

Jeśli sąd wezwał do udzielenia informacji przed wszczęciem postępowania, uprawniony ma obowiązek wszczęcia postępowania w sprawie o naruszenie nie później niż w terminie miesiąca od dnia wykonania postanowienia o udzieleniu informacji. Jeśli uprawniony nie wniesie pisma wszczynającego postępowanie przeciwko naruszającemu w terminie wyznaczonym przez sąd albo pismo wszczynające postępowanie zostało cofnięte, zwrócone, odrzucone albo powództwo bądź wniosek oddalono lub postępowanie umorzono, obowiązanemu będzie przysługiwać roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem obowiązku udzielenia informacji. Roszczenie o naprawienie szkody będzie przysługiwać obowiązanemu również w sytuacji, kiedy uprawniony wykorzysta uzyskane informacje dla celów innych niż dochodzone przez uprawnionego roszczenia.

Uzasadnienie dla wprowadzenia środka procesowego 

Ustawodawca zwrócił uwagę, że uzyskanie informacji dotyczących naruszenia prawa własności intelektualnej jest niejednokrotnie faktyczną przesłanką warunkującą skuteczne pozyskiwanie ochrony prawnej. Ciężar dowodowy, który spoczywa na powodzie, wywołuje w praktyce duże trudności. Powód może nie znać rozmiarów nielegalnej działalności czy liczby bezprawnie wytworzonych produktów. Podobnie jak w przypadku pozostałych środków procesowych, celem wprowadzonej regulacji było umożliwienie uprawnionemu z tytułu praw własności intelektualnej zdobycia informacji dotyczących naruszenia jego praw.

***

Zapraszamy do zapoznania się z wcześniejszym wpisami dotyczącym nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy w sprawach własności intelektualnej: 1. Sprawa z zakresu własności intelektualnej, 2. Powołanie wyspecjalizowanych sądów, 3. Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP, 4. Zabezpieczenie środka dowodowego, 5. Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego.

0 Komentarzy
dobra niematerialne dobra osobiste patenty prawo autorskie własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego (nowelizacja KPC)

22 lipca 2020

Nowy środek procesowy

Kolejnym środkiem procesowym wprowadzonym do postępowania cywilnego w ramach postępowania w sprawach własności intelektualnej jest „wyjawienie lub wydanie środka dowodowego”. Ma on na celu umożliwienie powodowi zdobycia wiedzy o faktach dotyczących naruszeń jego prawa, których samodzielnie uzyskanie w przestrzeni pozasądowej byłoby niemożliwe. Powód będzie mógł skorzystać z tej instytucji w trakcie trwającego procesu; nie jest możliwe wnioskowanie o wyjawienie lub wydanie środka dowodowego przed wszczęciem postępowania.

Praktyczne zastosowanie

Zgodnie z art. 479106 k.p.c. wniosek może dotyczyć w szczególności dokumentów bankowych, finansowych lub handlowych. W związku z tym omawiany środek znajdzie praktyczne zastosowanie między innymi w postępowaniach o odszkodowanie czy wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści. Powód będzie miał możliwość uzyskania od pozwanego dokumentów księgowych, faktur, czy umów licencyjnych, które ułatwią mu określenie wysokości poniesionej szkody.

Wymagania formalne wniosku

Poza uprawdopodobnieniem roszczenia oraz wymaganiami przewidzianymi dla pism procesowych, we wniosku powód powinien określić środek dowodowy, którego wyjawienia lub wydania żąda, a także uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek, w tym okoliczności z których wynika, że pozwany dysponuje środkiem dowodowym objętym żądaniem.

Rozpoznanie wniosku

Co istotne, pozwany będzie miał możliwość ustosunkowania się do wniosku powoda przed wydaniem postanowienia. Przed wyznaczeniem posiedzenia w przedmiocie rozpoznania wniosku przewodniczący zarządzi wniesienie przez pozwanego odpowiedzi na zgłoszone żądanie, wyznaczając mu termin nie krótszy niż dwa tygodnie. Jednocześnie sąd pouczy pozwanego o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Treść postanowienia

Uwzględniając wniosek, sąd wydaje postanowienie, w którym określa termin wyjawienia lub wydania środka dowodowego, zasady korzystania z niego i zapoznania się z nim, a także poucza strony o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa. Jeżeli pozwany powołuje się na ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, sąd może określić szczególne zasady korzystania ze środka dowodowego i zapoznawania się z nim oraz może wprowadzić dodatkowe ograniczenia.

Wykonanie postanowienia

Postanowienie sądu uwzględniające wniosek powoda stanowi tytuł egzekucyjny i podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Jeśli zatem pozwany uchyla się od dobrowolnego wykonania postanowienia, omawiana instytucja będzie mogła być realizowana albo przez komornika (np. w sytuacji żądania wydania rzeczy lub dokumentu) albo na drodze sądowej (zgodnie z przepisami o egzekucji świadczeń niepieniężnych – np. w sytuacji żądania dostępu do bazy danych).  

Dodatkowe sankcje dla pozwanego

Ustawodawca przewidział dodatkowe sankcje dla pozwanego, który będzie uchylać się od wykonania postanowienia nakazującego wyjawienie lub wydanie środka dowodowego lub dopuści się zniszczenia takiego środka w celu udaremnienia jego wyjawienia lub wydania. W takiej sytuacji sąd będzie mógł uznać za ustalone fakty, które miały być tym dowodem stwierdzone lub obciążyć pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania, niezależnie od wyniku sprawy.

Uzasadnienie dla wprowadzenia nowego środka procesowego

Podobnie jak w przypadku pozostałych środków procesowych, uzasadniając wprowadzenie instytucji wyjawienia lub wydania środka dowodowego ustawodawca wskazał przede wszystkim na ograniczone możliwości powoda w zakresie uzyskania wiedzy o faktach dotyczących naruszeń jego prawa. Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego stanowi zatem, razem ze środkami procesowymi w postaci zabezpieczenia środków dowodowych oraz wezwania do udzielenia informacji, pakiet środków procesowych służących dochodzeniu ochrony praw własności intelektualnej.

***

Zapraszamy do zapoznania się z wcześniejszym wpisami dotyczącym nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy w sprawach własności intelektualnej: 1. Sprawa z zakresu własności intelektualnej 2. Powołanie wyspecjalizowanych sądów 3. Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP. 4. Zabezpieczenie środka dowodowego.

0 Komentarzy
dobra osobiste nieuczciwa konkurencja ochrona danych osobowych podatki prawo autorskie tajemnica przedsiębiorstwa własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Zabezpieczenie środka dowodowego (nowelizacja KPC)

15 lipca 2020

Nowy środek procesowy

Przepisy dotyczące postępowania w sprawach własności intelektualnej wprowadziły nowy środek procesowy, określony jako „zabezpieczenie środków dowodowych”. Celem nowego środka dowodowego jest zapewnienie przyszłemu (lub aktualnemu) powodowi możliwości uzyskania informacji o faktach dotyczących naruszeń jego praw oraz pozyskanie, na potrzeby trwającego lub przyszłego postępowania, materialnego substratu, za pomocą którego prowadzony będzie dowód. Co istotne, omawiany środek procesowy może zostać zastosowany nie tylko w stosunku do przyszłego (lub aktualnego) pozwanego, ale także wobec osoby trzeciej, w której władaniu znajduje się środek dowodowy lub która może umożliwić jego zabezpieczenie.

Wymagania formalne wniosku

Wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego można złożyć zarówno przed wszczęciem procesu, jak i w jego trakcie, jednak nie później niż przed zamknięciem rozprawy w pierwszej instancji. Poza wymaganiami przewidzianymi dla pism procesowych, taki wniosek powinien zawierać określenie środka dowodowego i sposobu jego zabezpieczenia, uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek oraz zwięzłe przedstawienie przedmiotu sprawy, jeśli wniosek jest składany przed złożeniem pozwu. Ponadto, należy uprawdopodobnić roszczenie oraz interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia. Sąd powinien rozpoznać taki wniosek bezzwłocznie, jednak nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu.

Treść postanowienia

Uwzględniając wniosek, w postanowieniu sąd orzeka taki sposób zabezpieczenia środka dowodowego, jaki uzna za odpowiedni mając na uwadze okoliczności danej sprawy. Przykładowo, sąd może orzec odebranie towarów, materiałów, narzędzi użytych do produkcji lub dystrybucji, dokumentów, sporządzenie szczegółowego opisu tych przedmiotów połączone, w razie konieczności, z pobraniem ich próbek.

Sposób doręczenia postanowienia

Wydane postanowienie sąd doręcza jedynie uprawnionemu. Obowiązanemu oraz pozwanemu ma być ono doręczane przez podmiot wykonujący postanowienie równocześnie z przystąpieniem do jego wykonania. Na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji, które powinno zostać rozpoznane bezzwłocznie, jednak nie później niż w terminie miesiąca od dnia jego wpływu.

Ochrona Obowiązanego

Ustawodawca przewidział kilka rozwiązań chroniących przyszłego (lub aktualnego) pozwanego, na wypadek gdyby omawiany środek procesowy miał być wykorzystywany w innych celach niż przewidziane w ustawie – przykładowo w celu pozyskania informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. Do takich rozwiązań można zaliczyć następujące regulacje:

  1. Przyszły (lub aktualny) powód uzyskuje dostęp do środka dowodowego dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego;
  2. Wydając postanowienie, sąd może określić zakres wglądu przyszłego (lub aktualnego) powoda oraz szczegółowe zasady korzystania i zapoznawania się z nim. Sąd może ograniczyć lub wyłączyć kopiowanie środka dowodowego lub jego utrwalanie w inny sposób;
  3. Komornik odbiera przedmioty oraz sporządza protokół bez udziału przyszłego (lub aktualnego) powoda. Odebrane przedmioty Komornik składa w sądzie. Nie podlegają one włączeniu do akt do dnia uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia środka dowodowego;
  4. W przypadku upadku zabezpieczenia środka dowodowego, przyszły (lub aktualny) pozwany odbiera zabezpieczone środki z sądu, a przyszły (lub aktualny) powód nie uzyskuje do nich dostępu.

Uzasadnienie dla wprowadzenia nowego środka procesowego

Uzasadniając wprowadzenie nowego środka procesowego ustawodawca wskazał przede wszystkim na ograniczone możliwości przyszłego (lub aktualnego) powoda w obszarze ustalenia faktów dotyczących np. rozmiaru bezprawnej eksploatacji chronionego dobra. Najczęściej bowiem dowody naruszenia znajdują się w posiadaniu pozwanego. Omawiana instytucja ma mieć szczególne znaczenie przy przygotowywaniu podstawy faktycznej powództw o zasądzenie odszkodowań lub o wydanie korzyści.

***

Zapraszamy do zapoznania się z wcześniejszym wpisami dotyczącym nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy w sprawach własności intelektualnej: 1. Sprawa z zakresu własności intelektualnej 2. Powołanie wyspecjalizowanych sądów 3. Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP.

0 Komentarzy
dobra osobiste nieuczciwa konkurencja ochrona danych osobowych patenty prawo autorskie prawo IT tajemnica przedsiębiorstwa własność przemysłowa wzory przemysłowe znaki towarowe

Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP (nowelizacja KPC)

8 lipca 2020
informacja publiczna

Od 1 lipca 2020 r. w postępowaniach z prawa własności intelektualnej obowiązkowe jest zastępstwo procesowe stron przez profesjonalnych pełnomocników – adwokatów, radców prawnych lub rzeczników patentowych. Obowiązkowe zastępstwo procesowe stało się zasadą, od której ustawodawca przewidział dwa wyjątki.

Pierwszy wyjątek uzależniony jest od wartości przedmiotu sporu. W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych, strony mogą działać samodzielnie. Z uwagi na uzależnienie zwolnienia od wysokości wartości przedmiotu sporu, wskazany wyjątek nie może dotyczyć spraw niemajątkowych oraz spraw, w których następuje ustalenie opłaty tymczasowej z uwagi na niemożność ustalenia wartości przedmiotu sporu w chwili jej wszczęcia.

Drugi wyjątek uzależniony jest od okoliczności, w tym stopnia zawiłości sprawy. Jeśli powyższe nie uzasadnia obowiązkowego zastępstwa, sąd ma możliwość zwolnienia strony z reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika. Takie zwolnienie jest możliwe w każdym stanie sprawy, zarówno na wniosek strony, jak i z urzędu.

Wprowadzenie obowiązkowego zastępstwa procesowego w postępowaniach z prawa własności intelektualnej ma przyczynić się do szybkości postępowania – tak w zakresie lepszej koncentracji materiału dowodowego, jak również w zakresie wskazywania podstawy prawnej dla zgłaszanych żądań.

Zachęcamy również do zapoznania się z naszymi wcześniejszym wpisami dotyczącymi nowelizacji KPC wprowadzającej „postępowania w sprawach własności intelektualnej”: „Sprawy z zakresu prawa własności intelektualnej”, „Powołanie wyspecjalizowanych sądów”

0 Komentarzy