Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 17.12.2015 r., VI ACa 1735/14
Spór, na kanwie którego zostało wydane komentowane orzeczenie, dotyczył współpracy miedzy fotografem a wydawcą prasowym po wygaśnięciu łączącej ich umowy. Powód (fotograf) dochodził ochrony autorskich praw osobistych i majątkowych do fotografii, które przekazywał pozwanemu (wydawcy), wskazując, że w związku z zakończeniem współpracy doszło do wygaśnięcia licencji na ich rozpowszechnianie i wykorzystywanie przez wydawcę.
Sąd Apelacyjny w komentowanym wyroku po raz kolejny wyraził sprzeciw wobec możliwości dorozumianego zawarcia umowy o przeniesienie praw autorskich. Zabieg ten należy uznać za słuszny, bowiem przyjęcie, że umowa o przeniesienie praw autorskich została zawarta przez strony per facta concludientia po pierwsze stanowiłoby nadmierną ingerencję w prawo „własności” do utworu przysługujące autorowi, a po drugie przepisy prawa autorskiego przewidują wprost, że do zawarcia umowy o przeniesienie praw autorskich niezbędna jest forma pisemna pod rygorem nieważności. W sposób dorozumiany dopuszczalne jest natomiast zawarcie umowy licencji, która jest znacznie korzystniejsza z punktu widzenia autora, bowiem upoważnia licencjobiorcę jedynie do korzystania z utworu na wymienionych polach eksploatacji.
Pewne wątpliwości może budzić dokonana przez Sąd Apelacyjny szeroka interpretacja oświadczenia woli stron dotycząca zakresu udzielonego upoważnienia licencyjnego, a w szczególności kwestia wyłączenia możliwości wypowiedzenia zawartej konkludentnie, na czas nieoznaczony umowy licencyjnej. Trzeba mieć jednak na uwadze, że orzeczenie to zostało wydane w konkretnym stanie faktycznym oraz, że nie powinno być generalizowane. Skoro jedną z podstawowych zasad prawa cywilnego jest, że nie mogą istnieć „zobowiązania wieczyste” (vide: art. 365(1) KC) to interpretacja przez sąd oświadczeń woli stron (w szczególności dokonana w sposób dorozumiany) podążająca w innym kierunku powinna być dokonywana wyjątkowo, z uwzględnieniem przede wszystkim interesu twórcy.
