Wezwanie do udzielenia informacji nie jest nową instytucją – regulacje dotyczące tego środka zostały zawarte m. in. w art. 80 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz w art. 2861 ustawy prawo własności przemysłowej. Uzasadniając umieszczenie tego środka w kodeksie postępowania cywilnego, ustawodawca powołał się przede wszystkim na konieczność stworzenia jednolitej regulacji obejmującej przepisy dotyczące wezwania do udzielenia informacji w stosunku do wszystkich praw własności intelektualnej. Wezwanie do udzielenia informacji może zostać skierowane nie tylko do naruszyciela, ale również do osób trzecich, o ile uprawniony wykaże, że faktycznie prowadzą działalność gospodarczą związaną z naruszeniem danego prawa własności intelektualnej.
Katalog informacji
Zgodnie z art. 479115 § 1 k.p.c. wezwanie do udzielenia informacji może dotyczyć:
- informacji o firmie, miejscu zamieszkania lub siedzibie i adresie producentów, wytwórców, dystrybutorów, dostawców oraz innych poprzednich posiadaczy, od których lub na rzecz których nastąpiło nabycie lub zbycie towarów, korzystanie z usług lub ich świadczenie, jak również przewidywanych hurtowników i detalistów tych towarów lub usług;
- informacji o ilości wyprodukowanych, wytworzonych, wysłanych, otrzymanych lub zamówionych towarów lub świadczonych usług, jak również cenach otrzymanych w zamian za towary lub usługi.
Nie jest to jednak katalog zamknięty. W szczególnie uzasadnionych okolicznościach można wystąpić z wnioskiem o wyjawienie innych informacji, które są niezbędne do wykazania wysokości roszczenia.
Wymagania formalne wniosku
Wniosek o udzielenie informacji można złożyć zarówno przed wszczęciem procesu, jak i w jego trakcie, jednak nie później niż przed zamknięciem rozprawy w pierwszej instancji. Poza wymaganiami przewidzianymi dla pism procesowych, wniosek powinien zawierać wykazanie w sposób wiarygodny okoliczności wskazujących na naruszenie prawa własności intelektualnej, określenie informacji, które są przedmiotem wezwania, określenie obowiązanego, wskazanie okoliczności, z których może wynikać, że dysponuje on informacjami objętymi wnioskiem oraz wykazanie, że informacje są konieczne do określenia źródła lub zakresu naruszenia prawa.
Rozpoznanie wniosku
Obowiązany będzie miał możliwość ustosunkowania się do wniosku o udzielenie informacji przed wydaniem postanowienia. Przed wyznaczeniem posiedzenia przewodniczący zarządzi doręczenie obowiązanemu odpisu wniosku wraz ze zobowiązaniem do złożenia odpowiedzi w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie. Jednocześnie sąd pouczy pozwanego o ochronie tajemnicy przedsiębiorstwa oraz prawie do odmowy udzielenia informacji.
Treść postanowienia
Uwzględniając wniosek, sąd wydaje postanowienie w którym określa termin udzielenia informacji, ich rodzaj i zakres, a także zasady zapoznania się z nimi przez uprawnionego. Jeśli obowiązany powołuje się na tajemnicę przedsiębiorstwa, sąd może określić szczególne zasady korzystania i zapoznawania się z udzielonymi informacjami oraz może wprowadzić dodatkowe ograniczenia.
Wykonanie postanowienia
Postanowienie sądu nakazujące udzielenia informacji podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Obowiązek udzielenia informacji podlega wykonaniu w formie pisemnej albo postaci elektronicznej. Co istotne, informacje są udzielane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Sankcje dla uprawnionego
Jeśli sąd wezwał do udzielenia informacji przed wszczęciem postępowania, uprawniony ma obowiązek wszczęcia postępowania w sprawie o naruszenie nie później niż w terminie miesiąca od dnia wykonania postanowienia o udzieleniu informacji. Jeśli uprawniony nie wniesie pisma wszczynającego postępowanie przeciwko naruszającemu w terminie wyznaczonym przez sąd albo pismo wszczynające postępowanie zostało cofnięte, zwrócone, odrzucone albo powództwo bądź wniosek oddalono lub postępowanie umorzono, obowiązanemu będzie przysługiwać roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej wykonaniem obowiązku udzielenia informacji. Roszczenie o naprawienie szkody będzie przysługiwać obowiązanemu również w sytuacji, kiedy uprawniony wykorzysta uzyskane informacje dla celów innych niż dochodzone przez uprawnionego roszczenia.
Uzasadnienie dla wprowadzenia środka procesowego
Ustawodawca zwrócił uwagę, że uzyskanie informacji dotyczących naruszenia prawa własności intelektualnej jest niejednokrotnie faktyczną przesłanką warunkującą skuteczne pozyskiwanie ochrony prawnej. Ciężar dowodowy, który spoczywa na powodzie, wywołuje w praktyce duże trudności. Powód może nie znać rozmiarów nielegalnej działalności czy liczby bezprawnie wytworzonych produktów. Podobnie jak w przypadku pozostałych środków procesowych, celem wprowadzonej regulacji było umożliwienie uprawnionemu z tytułu praw własności intelektualnej zdobycia informacji dotyczących naruszenia jego praw.
***
Zapraszamy do zapoznania się z wcześniejszym wpisami dotyczącym nowelizacji KPC wprowadzającej przepisy w sprawach własności intelektualnej: 1. Sprawa z zakresu własności intelektualnej, 2. Powołanie wyspecjalizowanych sądów, 3. Obowiązkowe zastępstwo procesowe w sprawach IP, 4. Zabezpieczenie środka dowodowego, 5. Wyjawienie lub wydanie środka dowodowego.