Toczące się już od 10 lat postępowanie o unieważnienie prawa do trójwymiarowego znaku towarowego – słynnej kostki Rubika – zmierza powoli ku swemu ostatniemu rozdziałowi.
Przypomnieć należy, że kształt kostki Rubika został zarejestrowany jako trójwymiarowy znak towarowy dla towarów z klasy 28 układanek trójwymiarowych.
W 2006 roku złożony został wniosek o unieważnienie prawa do przedmiotowego znaku towarowego, w uzasadnieniu którego wskazano, że kostka Rubika stanowi rozwiązanie techniczne polegające na zdolności rotacji, które może być chronione wyłącznie patentem, a nie jako znak towarowy.
Źródłem przedmiotowego sporu jest oczywiście fakt, że monopol przyznany patentem jest ograniczony w czasie, podczas gdy prawo na znak towarowy może być przedłużane w nieskończoność.
Rozpatrujący sprawę EUIPO oraz Sąd Pierwszej Instancji odrzucili argumentację wnioskodawcy, uznając, że w przypadku kostki Rubika zarejestrowany kształt nie pełni żadnej funkcji technicznej ani nawet nie sugeruje takiej funkcji.
Wnioskodawca odwołał się do Trybunału Sprawiedliwości, przed wyrokiem którego opinię w sprawie wydał rzecznik generalny – Maciej Szpunar. W swojej opinii rzecznik generalny przedstawił całkowicie odmienną analizę prawną spornego zagadnienia. Uznał bowiem, że w sprawie nie przeanalizowano w sposób dostateczny funkcji technicznej kostki Rubika i relacji pomiędzy możliwością jej osiągnięcia a kształtem towaru. Prawidłowa zaś analiza funkcji technicznych kostki Rubika winna doprowadzić do wniosku, iż jej kształt niezbędny jest dla osiągnięcia oferowanej funkcjonalności – przemieszczania pasków kostki za pomocą ruchów rotacyjnych wokół jednej osi. Zaznaczył też, że przyznanie monopolu w postaci znaku towarowego ma zbyt daleko idące konsekwencji gospodarcze i pozostaje w sprzeczności z interesem ogólnym.
Opinia rzecznika generalnego nie jest wiążąca, zaś na wyrok Trybunału Sprawiedliwości musimy jeszcze poczekać. Pewnym jest natomiast, że o dalszym rozwoju sprawy będziemy na bieżąco informować.
